Je smartphone is zonder twijfel een onmisbaar onderdeel van het dagelijks leven geworden. Maar liefst 64% van de Vlamingen geeft aan dat ze hun smartphone het meest zouden missen als persoonlijk gebruikstoestel mocht het wegvallen (bron: imec digimeter 2023).
Dat handige gebruikstoestel heeft echter ook een grote valkuil: 25% van de Vlamingen beschouwt zichzelf als verslaafd aan hun smartphone, en 44% noemt zichzelf niet 'verslaafd' maar geeft wel aan 'te veel' tijd door te brengen op hun smartphone.
Hoewel smartphones ongetwijfeld nuttig zijn, bestaat er een dunne lijn tussen nuttig gebruik en overmatige afhankelijkheid.
De uitdaging van schermtijd verminderen
Het verminderen van schermtijd is niet zo eenvoudig als het lijkt. App-makers zijn er namelijk erg bedreven in om ons zo lang mogelijk op hun apps te houden, zo genereren ze nu eenmaal inkomsten.
Op zich is dat niet verkeerd uiteraard, zolang je jezelf daarvan bewust bent. Als je eenmaal weet hoe de populaire apps gebruikmaken van het beloningscentrum in je brein, kan je hier bewuster mee omgaan.
Dat 'bewuster omgaan' met populaire apps is niet eens zo moeilijk. Een rondvraag bij de volgers van Eenvoudigweg leverde heel wat interessante strategieën op. Hieronder zetten we de meest praktische tips even op een rijtje.
Praktische tips die je schermtijd verminderen
Onderstaande tips kan je trial-and-error uitproberen, ik ben benieuwd welke aanpak voor jou het beste werkt!
'Slaaptijd' instellen: op alle smartphones kan je 'slaaptijd' instellen. Daarmee worden meldingen geblokkeerd, en gaat je smartphone soms zelfs in zwart/wit-modus. Dan krijg je geen kleuren meer te zien, zo worden je social media apps meteen minder aantrekkelijk.
Blokkeer apps: de meeste smartphones laten toe om apps na een bepaalde tijd te blokkeren. Deze optie vind je in de instellingen van je smartphone. Indien je smartphone dit niet toelaat, bestaan er ook apps (zogenaamde 'app blockers') die deze taak op zich nemen.
Smartphone thuis laten: Door je smartphone thuis te laten wanneer je erop uit trekt, breek je de gewoonte om constant bereikbaar te zijn. Dat geeft meteen rust. Probeer aan de verleiding te weerstaan om je smartphone vast te nemen van zodra je weer thuiskomt.
Geen smartphone in de slaapkamer: deze tip werd door verschillende gebruikers aangereikt. Wanneer je gezellig in je bed ligt is het erg moeilijk om je smartphone weg te leggen. Daarom deze supertip: beter voorkomen dan genezen, neem je smartphone niet mee naar de slaapkamer.
Leg je smartphone weg tijdens het eten: neem de tijd om even te verbinden met wie je aan tafel zit. Daar heb je geen smartphone voor nodig, integendeel. Het is soms verrassend hoe iemand kan reageren op een eenvoudige vraag als "Hoe was je dag?".
Zet meldingen uit: door meldingen uit te schakelen verminder je de constante afleiding en kan je beter concentreren. Je vermijd hiermee dat apps je aandacht actief opeisen, om je dan te belonen met een verslavend shotje geluks-dopamine.
Spring in het échte leven
Wanneer je met bovenstaande tips je schermtijd hebt verminderd, is er wellicht heel wat tijd vrijgekomen om te besteden aan leuke activiteiten en échte belevingen. Maar hoe vul je die tijd dan in? Met Eenvoudigweg.be natuurlijk! :-)
Eenvoudigweg.be biedt een breed scala aan inspirerende activiteiten die je aanmoedigen om naar buiten te gaan en te genieten van heerlijke natuurbelevingen. Wandelen, disc-golfen, fietsen, actief steppen, minigolf, ... Er zijn tal van mogelijkheden waarmee je fantastische herinneringen kan maken.
The world is yours to explore, have fun!
Veelgestelde vragen
1. Hoe stel ik 'slaaptijd' in op mijn smartphone?
Het instellen van 'slaaptijd' varieert per smartphone. Over het algemeen vind je deze optie in de instellingen onder 'Schermtijd' of 'Digitale Welzijn'. Hier kun je schema's instellen voor wanneer je minder meldingen wilt ontvangen en je scherm in grijstinten weergegeven wordt. Raadpleeg de handleiding van je specifieke smartphone of zoek online naar instructies specifiek voor jouw model en besturingssysteem.
Daarnaast zit deze functie ook ingebouwd in sommige apps, zo kan je bijvoorbeeld bij in instellingen van instagram zelf je 'bestede tijd' raadplegen, hier kan je ook gebruikslimieten instellen.
2. Hoe kan ik mijn gezin motiveren om ook hun schermtijd te verminderen?
Begin met het delen van de voordelen van minder schermtijd en het samen vaststellen van haalbare doelen. Creëer 'schermvrije' zones en tijden thuis, zoals tijdens maaltijden of voor het slapengaan. Leid door het goede voorbeeld te geven en organiseer leuke en uitdagende offline activiteiten die iedereen samen kan doen. Ga bijvoorbeeld niet voor de zoveelste keer wandelen als je kids daar geen zin in hebben. Probeer eens iets nieuws: ga bijvoorbeeld Disc Golfen, Actief Steppen of doe eens een Orieëntatiewandeling.
3. Wanneer ben je 'verslaafd' aan je smartphone?
Tekenen van smartphoneverslaving: niet in staat zijn om je telefoon neer te leggen (zelfs als het je dagelijkse activiteiten of relaties verstoort), dwangmatig checken of er geen nieuwe meldingen/berichten zjin, gevoelens van angst of onrust ervaren wanneer je je telefoon niet kunt gebruiken, en overmatig gebruik dat slaap, werk, of persoonlijke interacties negatief beïnvloedt.